2011 yılında Microsoft'un kurucularından
Paul Gardner Allen ile
Scaled Composites şirketinin kurucusu
Burt Rutan, uzaya daha rahat, daha güvenilir bir şekilde ve rutin olarak erişebilmek için
Stratolaunch Sistem isimli platform kurup geliştirdi. Yola çıkma amaçları düşük dünya yörüngesine erişimi normalleştirerek, burada ticari, askeri ve hükümet bazlı organizasyonları yaygınlaştırmak. Bilim ve teknolojideki ilerlemeleri uzay boyutu ile inceleyerek zengin ve uygulanabilir veri toplamayı amaçlayan ikili, bu sayede yeni fırsatlar yaratarak hayatımızı yeniden tanımlama potansiyeline sahip olduğumuzu göstermeyi planlıyordu. 590 ton kalkış ağırlığı ve 117 metre kanat açıklığına sahip olan uçak üretimi için
Kaliforniya'da bulunan
Mojave Hava ve Uzay Merkezi kuruldu...
Dünyanın en büyük uçağı
"Roc" uzun yıllardır devam eden çalışmaların sonucunda ilk uçuşunu geçtiğimiz hafta sonu başarı ile tamamladı. Yaklaşık iki buçuk saat havada kalan uçak saatte 304 kilometre hıza ve 5182 metre irtifaya ulaştı. Geçtiğimiz yıl hayatını kaybeden
Paul Gardner Allen ise bu anları göremedi.
Stratolaunch uçağı uyduları düşük dünya yörüngesine göndermek için tasarlanmış olan dev bir uçan fırlatma rampası. Şirketin ortaya koyduğu iş modeli, uyduları uzaya götürmek gibi zorlu bir görevi, ticari yolcu uçağı ile sefer yapmak kadar kolay hale getiriyor, 6 tane
Boeing 747 motorundan güç alan uçak, yüksek irtifalardan yörüngeye uydu ve uzay aracı yönlendirilmesini olanak sağlayarak, aslında ülkeler arasında son dönemde giderek kızışan uzay rekabetine yeni bir soluk getirecek.
Stratolaunch üretimi olan
"Roc", şekil olarak da daha önce üretilen uçaklar hiç benzemiyor. Motorlar, iniş takımları ve diğer parçalarla entegre edilmiş ikiz gövdeye sahip olan
Stratolaunch’ın her bir gövdesi yaklaşık olarak
Boeing 747’nin gövdesinin ölçülerinde, bu sayede taşınacak yükün ana gövde için ağırlık yapmasının önüne geçilmiş. Uçağın gövdesi ve kanatları başta olmak üzere hemen her şeyi hafiflik ve dayanıklılık sağlamak amacıyla karbon fiber bazlı kompozit malzemeden üretildi. Uçak 226 ton yükle 2092 km menzile uçabiliyor, uçakta toplam 28 lastik bulunuyor.
Stratolaunch System dünyanın dört bir yanındaki düşük irtifalı yörüngelerdeki yüzlerce uydudan, görüntü, harita bilgisi, iklim verisi ve diğer hizmetleri derleyerek satıp, bu alanda yeni bir iş alanı oluşturan
Vulcan Aerospace’inde bir parçası, fakat bu vizyon
Elon Musk’ın
SpaceX’i,
Jeff Bezos’un
Blue Origin’i,
Richard Branson’un
Virgin Galactic’i ve diğer şirketlerin üzerinde çalıştığı, uzay ile dünya arasındaki ticari otoyollar inşa etme fikirlerinden oldukça farklı!
Elon Musk’ın amacı insanları
Mars’a uçurmak,
Jeff Bezos düşük maliyetli yeniden kullanılabilir roketler geliştirerek, bu sayede gezegenimizdeki ağır endüstri enerjisini dünyanın dışına taşımayı amaçlıyor.
Richard Branson ise uzay turizmine yoğunlaşıyor.
Stratolaunch uçağı ise yüksek irtifalardan yörünge içine uydu fırlatacak, amacı uçakların gökyüzünde dev bir hava yastığı gibi davranarak, yükleri mevcut teknolojilerden daha hızlı ve daha düşük bir maliyetle uzay boşluğuna ulaşmasını sağlamak olan hava aracı, dünyanın alçak yörüngeleri arasında bir mini servis olarak görev yapıp, 24 saat içinde astronotları veya yükleri getirip-geri götürebilecek. 30.000 feet, yani yaklaşık 10 km irtifaya çıkan uçak buradan bir roket fırlatacak, daha sonra roketten ayrılan uydu yörünge içine yerleşecek. Küçük uyduları bir uçak aracılığıyla uzaya göndermek, geleneksel roket fırlatmalarından çok daha ucuz, çünkü bu sayede fırlatma rampaları, tüm pahalı ekipman ve altyapı ihtiyacı tamamen ortadan kalkıyor. Ayrıca yerden fırlatmaya nazaran büyük bir yakıt maliyetinden kaçınılmış olacak. Uçak ile uydu göndermenin diğer faydaları, kötü hava koşullarının artık çok fazla sorun teşkil etmemesi olacak, fırtınalar geleneksel uydu fırlatmalarını geciktirile biliyordu, ancak roketi uçak ile gönderdiğinizde kötü hava koşullarında uçak fırtınanın etrafından kolayca dolaşarak uyduyu uzaya fırlatabilecek. Fırlatma işlemleri daha sık ve daha hızlı bir şekilde gerçekleşebilecek. Çünkü geleneksel bir karasal fırlatma rampasından gönderilecek uzay aracı için slot bekleme ihtiyacı da ortadan kalkacak. Sistem başlangıçta yaklaşık 6 buçuk kilogramlık uyduları yörünge içinde uydudan 180 ile 2.000 km arasında yüksekliklere konumlandırılabilecek şekilde hayata geçirilecek. İlk uçuşun ardından sertifikasyon süreci ve test uçuşları yoğun bir şekilde devam edecek, her şey istendiği gibi giderse uçağın 2020 yılında hizmete girmesi ve ilk uyduyu havada fırlatması bekleniyor.
|
Stratolaunch kalkış için hazırlanıyor... |
|
Stratolaunch ilk uçuş. - 13 Nisan 2019 |
İlk başlarda
SpaceX şirketi ile işbirliği çerçevesinde,
Falcon 9 roketlerinin değiştirilmiş bir versiyonunu taşıyıp, fırlatmayı planlayan şirket daha sonra bu kararından vazgeçti. 2016 yılında
Stratolaunch Orbital ATK’nin
Pegasus XL isimli daha küçük roketlerini kullanmayı planladığını açıkladı.
Stratolaunch özellikle
SpaceX,
Google ve
Terra Bella gibi şirketlerinin internet erişimi, uydu görüntüleri ve diğer verileri sunmak için geliştirdiklerine benzer düşük dünya yörüngesindeki çok yüzlü takım yıldızı oluşturma amacının yanında, rakiplerine göre daha hızlı ve hassas bir uydu konumlandırma sistemi sunmayı planlıyor, uydu endüstrisi birliği raporuna göre düşük maliyetli uzay araçlarına dayalı olan bu uydu ağı, küresel uydu endüstrisinin en hızlı büyüyen segmenti ve 2024 yılında bu ağ 7 milyar dolarlık bir pazar haline gelecek.
|
Stratolaunch Pegasus XL roketleri |
Stratolaunch’un
"Roc" isimli uçağından önce dünyanın en büyük uçağı ünvanı
Howard Hughes’un 1947 yılında tasarladığı,
Hughes H-4 Hercules uçağındaydı.
Hughes Hughes Aircraft şirketi tarafından imal edilen bir ağır nakliye uçağının prototipi olan
H4’ün kanat açıklığı tam 97 buçuk metreydi. Üretiminin ardından 2 Kasım 1947’de ilk ve tek uçuşunu gerçekleştiren uçak savaş zamanı alüminyum kullanımına konulan sınırlamalar nedeniyle tahtadan imal edilmişti. Tahta ve laminant yapım tekniği nedeniyle
"Spruce Goose" yani
Ladin Kazı olarak adlandırılan uçakta kullanılan bu imalat tekniği İngiliz
De Havilland şirketinin
Mosquito uçağında da kullanılmıştı. Havada ve suda operasyon yapabilen, yani amfibik bir uçak olan
Hercules Amerika Birleşik Devletleri’nin
Oregon şehrindeki
Evergreen Havacılık Müzesinde korunuyor.
|
Hughes H-4 Hercules |
Hercules’in ardından dünyanın en büyük uçakları sıralamasında ikinci sırada ise; 88.4 metre kanat açıklığına sahip olan ve bugün hala daha uçuşlarını sürdüren
Antonov AN 225 yer alıyordu,
Ukrayna dilinde hayal anlamına gelen
Mriya isimli
AN 225 Ukrayna’daki
Antonov tesislerinde
Buran Uzay Mekiği taşımak için imal edildi. İlk uçuşunu Aralık 1988’de gerçekleştirilen ve bugün hala aktif olarak kargo taşımacılığında kullanılan uçaktan sadece bir tane üretilebildi, ikincisinin üretimi ise tamamlanamadı.
Bu içerik Harun İstenci tarafından aşağıda belirtilmiş olan kategoriler altında oluşturulmuş ve yayınlanmıştır. İçeriğin kopyalanması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre suçtur. | İstenci Systems
Harun İstenci Hakkında
1997 yılında İstanbul'da dünyaya geldi ve memleketi Kastamonu. Çocukluğundan bu yana bilgisayar sistemleri üzerinde çalışıyor ve internet üzerinde içerik üretiyor...
Yine harika bı yorum
YanıtlaSil